Bachelor of Science in de informatica
Informatica is meer dan het handig gebruik maken van bestaande programma's en meer dan het neerschrijven of aanpassen van die programma's. Het is een wetenschap die zich bezighoudt met de praktische en theoretische aspecten van de verwerking van gegevens tot informatie met behulp van computers.
Inhoud
Alle sectoren van het maatschappelijke en economische leven zijn geïnformatiseerd, van bankverrichtingen tot entertainment. Computerprogramma’s behoren tot de meest complexe producten van de menselijke activiteit. Binnen die evolutie neemt de informaticus een centrale plaats in. De snelle popularisering van de informatica ligt aan de basis van heel wat misverstanden en overgesimplificeerde denkbeelden. Informatica is meer dan het handig gebruik maken van bestaande programma’s, het is ook meer dan het neerschrijven of aanpassen van die programma’s. Informatica is de wetenschap die zich bezighoudt met de praktische en theoretische aspecten van de verwerking van gegevens tot informatie met behulp van computers. De computer is daarbij niet alleen gereedschap bij het onderzoek, maar is zelf ook het onderwerp van dat onderzoek. De informaticus moet in dat proces een allrounder zijn. De hoofdopdracht van de academisch gevormde informaticus is het bieden van reële, computerondersteunde oplossingen voor concrete automatiseringsproblemen in onze samenleving. Er worden bijgevolg hoge eisen gesteld op het gebied van creativiteit, technische kennis en communicatieve vaardigheden.
Voor wie
Een goed wiskundig inzicht en belangstelling voor de uitdagende wereld van de informatica is een goede uitgangspositie. Je beseft echter best dat de opleiding de basis legt om op het hoogste niveau mee te draaien in de softwarewereld en in de diverse informaticatoepassingen. De wiskundige basis vormt daarvoor het fundament maar ook de diverse informaticavakken gaan op zoek naar de diepere achtergronden en gaan de ‘waarom’-vragen zeker niet uit de weg. Die fundamentele en wetenschappelijke benadering is nodig om telkens weer op een abstracter niveau te kunnen meedenken over vernieuwingen en gevorderde toepassingen, zowel op vlak van de theorie als in de praktijk. Voorkennis in enkele aspecten van de informatica is uiteraard meegenomen, maar is helemaal niet noodzakelijk. Wat je wel nodig hebt is een degelijke basiskennis wiskunde: gemiddeld zes uur wiskunde in de derde graad van het secundair onderwijs is een sterke basis.
Structuur
Bachelor
De bacheloropleiding staat borg voor een stevige basis wiskunde en informatica. Het wiskundeprogramma biedt de fundamentele kennis om informatieverwerkende systemen te kunnen analyseren, beschrijven en modelleren. Maar ook binnen de informaticavakken is het belangrijk om abstract en exact te kunnen denken. Je krijgt een reeks programmeervakken waar in eerste instantie de nadruk wordt gelegd op de principes en de kunde van het programmeren, en in tweede instantie op kennis van en ervaring met bepaalde talen, gereedschappen en omgevingen. Het betekent dat algoritmiek en taalconcepten een belangrijke plaats innemen. Verder is er ook aandacht voor specificatie versus implementatie en voor documentatie.
In de bacheloropleiding heb je keuze uit drie minors. Via de keuze voor de minor Beveiliging en parallelle systemen verwerf je zoveel mogelijk kennis en vaardigheden over beide core topics in de informatica en ben je daardoor optimaal voorbereid op de Master in de informatica (faculteit Wetenschappen). De minor Elektrotechniek en telecommunicatie faciliteert de doorstroom naar de Master in Computer Science Engineering (faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur). Heb je interesse voor een loopbaan in het onderwijs? Kies dan voor de minor Onderwijs. Het is de ideale voorbereiding voor de aansluitende educatieve masteropleiding.
Je sluit de bacheloropleiding af met een vakoverschrijdend project waarbij je de gelegenheid krijgt om de opgedane vaardigheden aan de praktijk te toetsen.
Master
Na de bachelor kun je doorstromen naar de Master in de informatica (faculteit Wetenschappen): de opleiding beklemtoont de wetenschappelijke en algoritmische aspecten van de informatica. Daarbij gaat het om de software en de fundamenten van software en niet om de hardware. Vanuit de minor Elektrotechniek en telecommunicatie heb je ook rechtstreeks toegang tot de master in Computer Science Engineering uit de faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur. Die vormt ingenieurs die op creatieve en professionele wijze informatietechnologie kunnen inzetten in een brede waaier van maatschappelijk relevante toepassingen. Daarnaast heb je ook toegang tot de interfacultaire Master of Science in Bioinformatics: Engineering. Je wordt getraind om als software engineer nieuwe algoritmes en complexe softwareimplementaties te kunnen ontwikkelen.
Ten slotte kun je naast de hier beschreven masteropleidingen ook kiezen voor de educatieve master (120 sp).
Arbeidsmarkt
De vraag naar hooggeschoolde informatici is groot en overtreft in veel sectoren het aanbod van afgestudeerden. De beroepsuitwegen voor universitair gediplomeerden in de informatica zijn volop in ontwikkeling. Informatici vind je terug in het onderwijs, het wetenschappelijk onderzoek, de industrie, het bedrijfsbeheer en de boekhouding, het bank- en verzekeringswezen, transportondernemingen, studiediensten, gewestelijke centra voor informatieverwerking en andere overheidsdiensten.
De opdrachten die informatici toevertrouwd krijgen, verschillen onderling sterk en evolueren steeds. Van informatici wordt een flinke dosis aanpassingsvermogen verwacht. Permanente vorming en herscholing behoren onlosmakelijk tot de job.
Kwaliteitszorg
Mensen die durven denken over de uitdagingen van morgen, daar streven we naar. Daarom is het onderwijs aan onze universiteit stevig verankerd in zes grote doelstellingen.
- Denk Breed. Zo breed mogelijk denken en daarbij ruimte geven om zichzelf en de eigen visies in vraag te stellen. Durf Denken maar ook durven veranderen van denkwijze.
- Blijf Onderzoeken. Onderzoek is het fundament van ons onderwijs. Elke dag opnieuw hangt de Universiteit Gent haar manier van onderwijzen vast aan de dynamiek van de wetenschap.
- Steun Talent. Iedereen start met gelijke kansen. Alle studenten krijgen de gelegenheid hun talenten te ontwikkelen, onafhankelijk van gender, culturele of sociale achtergrond.
- Bouw Mee. Studenten, personeel, de overheid en de bedrijfswereld krijgen de kans om mee te bouwen aan de inhoud en de vorm van ons kwalitatief hoogstaand onderwijs. De Universiteit Gent staat bekend om haar bijzonder actieve studenten in studentenparticipatie en daar zijn we trots op.
- Verleg Grenzen. We willen onze studenten internationale en interculturele bagage meegeven. We geven ze de kans om over de grenzen heen ervaring op te doen. We zetten ook onze deuren open voor studenten uit de gehele wereld en verwelkomen buitenlandse docenten en wetenschappelijk personeel.
- Kies Kwaliteit. Constante kwaliteitszorg en -verbetering zit in onze cultuur gebakken en daar communiceren we in alle openheid over naar iedereen. We zijn trots op het niveau van onze universiteit.
De UGent ziet de onderwijskwaliteitszorg als een intern zelfevaluatieproces, waarbij faculteiten en opleidingen de doelen die ze zichzelf hebben gesteld, aftoetsen aan de behaalde resultaten en op basis hiervan het beleid bijsturen. De portfolio’s vormen een belangrijke schakel in dit proces. De behaalde resultaten zijn gebaseerd op kwantitatieve en kwalitatieve informatie van betrokken stakeholders (studenten, lesgevers, werkveld, internationale experten, alumni, …). De ‘peerleerbezoeken’, het jaarlijkse kwaliteitsoverleg en het Onderwijskwaliteitsbureau (OKB) zorgen ervoor dat de PDCA-cyclus op verschillende beleidsniveaus gesloten wordt en helpen om het verbeterbeleid scherp te houden.
Een uitgebreide beschrijving van hoe de Universiteit Gent continu aandacht houdt voor kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur is te vinden in de Eigen Regie in Gents Onderwijsbeleid en Kwaliteitszorg (ERGO)
Kwaliteit van deze opleiding
Dit kwaliteitszorgsysteem geeft voor elke opleiding informatie over de troeven, de sterke punten en de werkpunten. Een samenvatting voor deze opleiding is te vinden hieronder:
Troeven
- Een afgestudeerde informaticus beheerst de wisselwerking tussen theoretische kennis en praktische vaardigheden uit de achttien verschillende kennisdomeinen van de informatica: algoritmen en complexiteit, computerarchitectuur en computerorganisatie, computationele wetenschappen, discrete structuren, computergrafiek en datavisualisatie, interactie tussen mens en machine, informatiebeveiliging, informatiebeheer, intelligente systemen, netwerken en communicatie, besturingssystemen, platformspecifieke softwareontwikkeling, parallel en gedistribueerd rekenen, programmeertalen, grondslagen van softwareontwikkeling, software engineering, computersystemen, maatschappelijke aspecten en professionalisme.
- De student leert en durft creatief systemen vanuit verschillende programmeertalen, paradigma's en technologieën bekijken op meerdere niveaus van detail en abstractie en zoekt softwarematige oplossingen voor uitdagende problemen. Hij/zij vormt zich een holistisch beeld van de structuur van softwarematige systemen en waardeert de processen die spelen bij hun constructie en analyse.
- De student leert via praktijkgerichte en gevarieerde (software-ontwikkelings)projecten en teamwork ontwerpen, evalueren en verbeteren qua functionaliteit, gebruiksvriendelijkheid en performantie.
- De student is bereid om levenslang te leren in een zeer snel evoluerende technische en wetenschappelijke discipline. Hij/zij is zich bewust van de sociale, legale, ethische en culturele verantwoordelijkheden die onlosmakelijk met informatica verbonden zijn.
- Een informaticus moet beschikken over het nodige theoretisch inzicht, het abstraherend vermogen en de creativiteit om de grenzen van de informatica te onderkennen, om van daaruit de informatica van morgen mee te helpen uittekenen en te ontwikkelen.
Sterke punten
- Vijfjarige focus op informatica volgens internationale standaard: Vanaf het eerste jaar focust de opleiding op het vakgebied informatica. Het programma van de opleiding is opgebouwd volgens een internationaal algemeen aanvaarde standaard voor informatica-kennisgebieden en sterke visie.
- Gemotiveerd en multidisciplinair lesgeversteam: De opleiding wordt gedragen door enthousiaste en betrokken lesgevers uit verschillende onderzoeksdisciplines. De lesgevers vormen een multidisciplinair team dat een brede waaier aan (keuze)vakken kan aanbieden. Veel lesgevers zijn ook actief op het gebied van onderwijsinnovatie en in werkgroepen.
- Projectmatig werken en ruimte voor praktijkervaring: In meerdere vakken (zoals de Software Engineering Labs) werken de studenten actief samen aan grotere projecten. In de verplichte bedrijfsstage krijgen de studenten de ruimte om praktijkervaring in het (internationale) werkveld op te doen. Ook in het kader van masterproeven is er samenwerking met bedrijven.
- Feedback: De opleiding zet sterk in op systemen die automatische feedback mogelijk maken en op tussentijdse feedback tijdens de masterproef en stage.
- Communicatieve en sociale vaardigheden: Een informaticus moet presentaties kunnen geven voor een variërend doelpubliek, over technische en computationele problemen en oplossingen. Hij/zij moet voorbereid zijn om op een efficiënte manier samen te werken als lid van een team en in staat zijn om het eigen functioneren en dat van anderen binnen het team te beheren, waaronder het beheren van tijd, prioriteiten en voortgang.
Werkpunten
- Communicatie naar alle belanghebbenden via de opleidingswebsite. Ook activiteiten rond informatica (programmeren en probleemoplossend denken) voor leerkrachten en leerlingen secundair en lager onderwijs (zoals CoderDojo, STEM-activiteiten, nascholing voor leraars, Vlaamse Programmeerwedstrijd, Bebras, etc.) en naar alumni en werkveld toe zullen bestendigd worden.
- Het aantal studenten informatica groeit beperkt, niettegenstaande een nog steeds zeer grote vraag naar afgestudeerde informatici. De opleiding zal nagaan of dit fenomeen zich ook bij de andere informatica-opleidingen in Vlaanderen voordoet en nagaan hoe toekomstige studenten beter kunnen bereikt worden.
- Momenteel zit de masteropleiding in een groeifase. Hierdoor zullen een aantal organisatorische aspecten meer gestructureerd worden via werkgroepen (bv. leerlijn communicatievaardigheden).
Een meer uitgebreide analyse van het onderwijsbeleid en de -kwaliteitszorg van deze opleiding is te vinden in dit rapport.