Master of Science in de pedagogische wetenschappen (klinische orthopedagogiek en Disability Studies)

In de Master in de pedagogische wetenschappen zijn er twee afstudeerrichtingen.
De afstudeerrichting Pedagogiek en onderwijskunde richt zich op het bestuderen en doorgronden van de onderliggende processen in opvoeding, onderwijs en ontwikkeling. Afgestudeerden zijn expert in het uitbouwen en optimaliseren van leer- en ontwikkelingsomgevingen voor kinderen, jongeren en volwassenen en worden voorbereid op tal van carrièremogelijkheden.
In de afstudeerrichting Klinische orthopedagogiek en Disability Studies ligt het accent op de studie van het pedagogisch handelen in maatschappelijk ‘verbijzonderde’ situaties. Het betreft de bijzondere situaties van mensen met een beperking (Disability Studies), met gedrags- en emotionele problemen (gedragsstoornissen), met een verslavingsproblematiek (middelenmisbruik), met complexe opvoedingssituaties (gezinsgerichte orthopedagogiek) en mensen in niet-vrijwillige hulpverleningssituaties (forensische orthopedagogiek).

master-na-bacheloropleiding
2 jaar 120 studiepunten
Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Nederlands
Brochure downloaden  
Over de opleiding
Programma
Informeer je
Vlot van start
Na je studies

Inhoud

Deze afstudeerrichting legt het accent op de studie van het pedagogisch handelen in maatschappelijk ‘verbijzonderde’ situaties. Dit zijn leef- en opvoedingssituaties die zich kenmerken door een verhoogde complexiteit en maatschappelijke kwetsbaarheid. Binnen deze afstudeerrichting ligt de focus op het sterktegericht ondersteunen van alle betrokkenen, met als doel de kwaliteit van leven, inclusie en participatie in de maatschappij te verbeteren. Bijzondere aandacht gaat naar de situaties van mensen met een (functie)beperking (Disability Studies), complexe opvoedingssituaties (gezinsgerichte orthopedagogiek), gedrags- en emotionele problemen (gedragsstoornissen), een verslavingsproblematiek (middelenmisbruik), en mensen in niet-vrijwillige hulpverleningssituaties (forensische orthopedagogiek).

Klinische orthopedagogiek
Maatschappelijke veranderingen dragen bij tot een toename en grotere complexiteit van gedrags- en emotionele stoornissen of verslaving, maar ook van bredere problemen in gedrag, opvoeding, scholing en ontwikkeling. Binnen de opleiding krijg je een brede vorming in de orthopedagogische ondersteuning van kinderen, jongeren en volwassenen, met een sterke focus op context, interculturaliteit, handelingsgericht werken, ervaringsdeskundigheid en een holistisch-integratieve en sterktegerichte benadering. Met de recente wettelijke erkenning van de klinisch orthopedagoog als gezondheidszorgberoep, ligt een belangrijke focus op de klinische en diagnostische aspecten van de orthopedagogische ondersteuning van personen in de (geestelijke) gezondheidszorg. Gedurende de opleiding wordt ook veel nadruk gelegd op de theorie en de ethisch-deontologische principes die de orthopedagogiek onderbouwen.

Disability studies
Vroeger werd de situatie van mensen met een beperking vooral bestudeerd vanuit een individueel-biologisch perspectief. Men ging ervan uit dat de persoon met een beperking moest worden getraind om zich aan te passen aan de eisen van de omgeving. We zien inhoudelijk sterke linken met processen van in- en uitsluiting op basis van ability, sociaal-economische status, etniciteit, religie en gender. De vraag ‘wie telt mee?’ en ‘op welke manier?’ is cruciaal in het doorbreken van de grote nadruk op een ‘normaal’, ‘gepast’ en ‘herkenbaar’ subject. Disability Studies probeert het fenomeen ‘dis/ability’ breder en kritisch te bestuderen als onderdeel van een historisch, politiek, cultureel en sociaal proces. Het gaat niet alleen over ‘revaliderende’ maatregelen voor personen, maar ook over hoe de omgeving toegankelijker, minder onderdrukkend en minder discriminerend kan worden georganiseerd. Er wordt nagedacht over de stem van personen met een beperking en hun natuurlijk netwerk. De context is essentieel belangrijk bij het formuleren van mogelijke orthopedagogische acties. Zonder de uitdagingen en negatieve punten uit het leven van mensen met beperkingen te ontkennen, belicht Disability Studies de veerkracht en eigenheid (zoals de dovencultuur) op een positieve manier.

Voor wie

De toelatingsvoorwaarden zijn divers. Afhankelijk van je vooropleiding kun je rechtstreeks instromen of zijn er bijkomende voorwaarden.

Structuur

Naast de hier beschreven (domein)master, kun je ook kiezen voor de educatieve master. Meer uitleg hierover vind je op www.ugent.be/educatievemaster.

Arbeidsmarkt

Voor de afstudeerrichting Klinische Orthopedagogiek & Disability Studies bestaat het ruime werkveld uit diverse vormen van bijzondere ondersteuning van mensen: de zorg voor personen met een beperking, het (buitengewoon) onderwijs, diensten voor begeleid wonen, jeugdhulp, onthaaltehuizen, opvangcentra voor jongeren, eerstelijnszorg, gezinsondersteuning ...

Orthopedagogen staan ook in voor de diagnostiek van kinderen en jongeren in probleemsituaties. Ze zijn betrokken bij het voorlichten, adviseren en begeleiden van ouders en (beroeps)opvoeders en staan in voor de uitvoering van orthopedagogische behandelingen van bijvoorbeeld opvoedings-, ontwikkelings-, leer-, gedrags- en emotionele problemen bij kinderen, jongeren of volwassenen en hun context.

Het werkveld van Klinische Orthopedagogiek & Disability Studies is zeer breed en gevarieerd. Orthopedagogen zijn bijvoorbeeld werkzaam in de (geestelijke) gezondheidszorg, zoals kinder- en jeugdpsychiatrische voorzieningen en/of privépraktijken voor begeleiding en behandeling van gedrags-, ontwikkelings-, of opvoedingsproblemen. Daarnaast zijn orthopedagogen ook vaak betrokken in de zorg en ondersteuning van personen met een beperking, bijvoorbeeld in revalidatie- en activiteitencentra, woon- en werkinstellingen en dagverblijven voor zowel kinderen als ouderen. Anderen voeren taken uit op het gebied van leerlingbegeleiding en ondersteunen leerkrachten, schoolteams en schoolorganisaties. Dat gebeurt bijvoorbeeld in het buitengewoon onderwijs of om scholen te ondersteunen om inclusief onderwijs te helpen realiseren. Daarnaast zijn orthopedagogen werkzaam binnen de jeugdhulpverlening en jeugdbescherming, zoals in diensten voor pleegzorg en gemeenschapsinstellingen voor bijzondere jeugdbijstand.

Bekijk ook deze getuigenissen over de beroepsmogelijkheden.

De wet van 10 juli 2016 regelt de erkenning van de klinisch psycholoog en de klinisch orthopedagoog. Deze wet bepaalt, onder meer, dat studenten die afstuderen in de Klinische Orthopedagogiek & Disability Studies in de loop van academiejaar 2023-2024 of later voor het behalen van die erkenning een jaar gesuperviseerde professionele praktijk dienen te volgen. De gesuperviseerde professionele praktijk staat los van de masteropleiding en dient in een erkende stagedienst, onder supervisie van een erkend stagemeester, te worden uitgevoerd. Op de facultaire website lees je meer over deze gesuperviseerde professionele praktijk.