Bachelor of Arts in de archeologie
De archeoloog bestudeert oude culturen en reconstrueert het verleden op basis van materiële overblijfselen. Die bevinden zich voor een groot deel onder de grond en worden via opgravingen gevonden. Het eigenlijke werk begint echter pas na het terreinwerk: de analyse, vergelijking, formuleren van hypothesen, toetsen ... Archeologie is interdisciplinair en doet een beroep op een brede waaier van hulpwetenschappen.
Inhoud
De archeoloog bestudeert oude culturen en maakt hiervoor gebruik van de materiële overblijfselen om die culturen in al hun aspecten te reconstrueren. Aan de hand van die overblijfselen is het mogelijk om de levenswijze en de leefomstandigheden te leren kennen. Op die manier krijg je een goed zicht op de evoluties van culturen en de wederzijdse beïnvloeding van verschillende groepen.
De overblijfselen bevinden zich voor een groot deel onder de grond, vandaar het romantische beeld van de archeoloog-opgraver. Toch is het zo dat het eigenlijke werk pas begint na het terreinwerk: de analyse, vergelijking, formuleren van hypotheses, toetsen … Archeologen doen hiervoor een beroep op een brede waaier van hulpwetenschappen zoals geschiedenis, antropologie, studie van munten …
Ook de natuurwetenschappen steken een handje toe, vnl. geologie en geografie. Er wordt tevens veel gebruik gemaakt van moderne technologieën zoals fotografische technieken en nieuwe methodes voor afstandswaarneming.
Voor wie
Je koestert een ruime belangstelling voor alles wat met het verleden te maken heeft: je wilt een duidelijk inzicht krijgen in de samenhang, evolutie en kenmerken van vroegere samenlevingen. Tegelijk zoek je naar antwoorden voor het heden: waaruit zijn de eigentijdse situaties en structuren gegroeid?
Je hebt vooral een wetenschappelijke interesse in de materiële overblijfselen van de oude culturen, je bent nauwgezet en vele uren doorbrengen in openlucht schrikt je niet af. Voorkennis van wetenschappen kan nuttig zijn en vergemakkelijkt de leerstof voor sommige vakken. Ruimtelijk inzicht zal goed van pas komen.
Aanleg en belangstelling voor talen is niet onbelangrijk: archeologie studeren betekent veel teksten in vreemde talen lezen en verwerken voor zelfstudie en opdrachten.
Structuur
Bachelor
In het eerste jaar brengen vijf algemene vakken jou de elementaire kennis en vaardigheden in de humane wetenschappen bij. Daarnaast is de bacheloropleiding opgebouwd rond drie soorten vakken:
- kennis- en inzichtvakken: overzichten van periodes en van grote archeologische regio’s
- methodologische vakken: inleiding tot de archeologie, inleiding tot de natuurwetenschappen ...
- praktijkvakken: begeleide oefeningen waarin geleerd wordt zelfstandig onderzoek op te zetten en uit te voeren, terreinstages, excursies, materiaalpractica.
In het tweede bachelorjaar verdiep je je via een minor in wetenschappen die nauw aansluiten bij de archeologische praktijk.
Dat zijn de pijlers waarop de opleiding steunt. Je wordt van meet af aan geconfronteerd met alle facetten van de archeologische praktijk en met divers wetenschappelijke disciplines. Gedurende de hele opleiding worden regelmatig korte (buitenlandse) excursies georganiseerd: je bezoekt een archeologische site, een museum, een tentoonstelling ... Die worden georganiseerd vanuit de opleiding of door de studenten zelf, die een zeer actieve Archeologische Werkgroep vormen.
De opleiding is een combinatie van hoor- en werkcolleges, terreinpraktijk en begeleide zelfwerkzaamheid. Naarmate de opleiding vordert, worden de hoorcolleges afgebouwd en neemt het belang van de werkcolleges en van het eigen onderzoek toe.
Master
De opleiding is erop gericht archeologen te vormen die in staat zijn zelfstandig en gespecialiseerd wetenschappelijk onderzoek te verrichten en in staat zijn om leidinggevende functies met succes te vervullen. Eigen wetenschappelijk onderzoek is een belangrijk onderdeel van de masteropleiding en dit resulteert in een geschreven masterproef. Ook de stage neemt een belangrijke plaats in. De verder doorgedreven deelname aan opgravingen en aanverwante activiteiten (museumbeheer, management enz.) stoomt de studenten nog meer klaar voor de praktische kant van de veldarcheologie en het archeologisch onderzoek.
Een bachelordiploma geeft ook toegang tot andere dan de hier vermelde master. Het overzicht vind je op het tabblad ‘Verder studeren’.
Arbeidsmarkt
Archeologen komen terecht in het wetenschappelijk onderzoek, aan de universiteiten, in musea en andere wetenschappelijke instellingen. Bij de overheid zijn ze verantwoordelijk voor het beheer en het wetenschappelijk onderzoek van het archeologisch erfgoed en in de ruimtelijke ordening in gemeentelijke, regionale, provinciale en Vlaamse diensten.
Ook archeologische privébedrijven en studiecentra belast met milieu-evaluaties werven archeologen aan. De in Vlaanderen opgeleide archeologen blijken zeer gegeerd in het buitenland.
De opleiding archeologie geeft daarnaast ook toegang tot zeer diverse beroepen. Steeds meer afgestudeerden vinden een job buiten het onderwijs, het beheer en het wetenschappelijk onderzoek zoals bijvoorbeeld administratieve functies in de openbare en private sector, commerciële functies, een job in de publicrelationssector, de culturele sector, het bibliotheekwezen en de journalistiek.
Op www.durfdenken.be vind je interessante getuigenissen van afgestudeerde archeologen.
Kwaliteitszorg
Mensen die durven denken over de uitdagingen van morgen, daar streven we naar. Daarom is het onderwijs aan onze universiteit stevig verankerd in zes grote onderwijsdoelstellingen: denk breed, blijf onderzoeken, steun talent, bouw mee, verleg grenzen en kies kwaliteit.
De UGent heeft continu aandacht voor kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur. Het UGent-kwaliteitszorgsysteem geeft voor elke opleiding informatie over de troeven van de opleiding, de sterke punten én de werkpunten.
Meer info:
Troeven
- Motivatie: met onze vierjarige opleiding mikken we op studenten met een kritische en wetenschappelijke attitude. Een sterke interesse in materiële cultuur en in de interactie tussen mens en landschap doorheen de geschiedenis is aangewezen.
- Multidisciplinariteit en multiperspectivisme: we leiden onze studenten op tot kritische en professionele archeologen die kunnen werken in teamverband. We brengen onze studenten de nodige vaardigheden bij om creatief en probleemoplossend te werk te gaan.
- Bruggen slaan: de studie van de archeologie bevindt zich op het kruispunt van materiële cultuurstudies, landschapsstudies en de studie van de geschiedenis van de mensheid. Deze fascinerende interactie is de focus van ons programma. Daarnaast leren we onze studenten analytische methodes en theoretische concepten toepassen. Op die manier slaat onze opleiding een brug tussen menswetenschappen en exacte wetenschappen.
- Talentontwikkeling: als student krijg je een zekere keuzevrijheid in het samenstellen van je studieprogramma naargelang van je eigen interesses.
- Brede inzetbaarheid: onze afgestudeerden beschikken niet alleen over geavanceerde archeologische kennis maar zijn door hun stevige methodologische basis ook inzetbaar in andere domeinen.
Sterke punten
- Gemotiveerd lesgeversteam: al onze docenten zijn gemotiveerde lesgevers die onderwijs combineren met internationaal toonaangevend onderzoek.
- Internationalisering: als opleiding stimuleren we onze studenten en docenten om internationale ervaringen op te doen. We nemen deel aan internationale veldwerkprojecten en bouwen korte buitenlandse studieverblijven structureel in ons programma in.
- Multidisciplinariteit: de combinatie van archeologische en basiswetenschappelijke vakken maakt onze opleiding aantrekkelijk voor kandidaat-studenten uit verschillende vooropleidingen.
- Integratie met het werkveld: als opleiding houden we de vinger aan de pols dankzij onze nauwe banden met het lokale en internationale werkveld.
- Na de studies: ons studieprogramma focust op het begrijpen en kunnen toepassen van de principes van de landschapsarcheologie en materiële cultuurstudies. Daardoor ben je na afstuderen goed voorbereid op nationale en internationale jobs in de publieke en in de private sector.
Werkpunten
-
Aandacht voor kwaliteit: we streven naar kwaliteitsvol onderwijs en willen onze studenten en alumni daarbij nauwer betrekken. We willen dit doen aan de hand van volgende actiepunten:
- (toekomstige) studenten op een structurele manier in contact brengen met onze alumni;
- onze studenten blijven aanmoedigen om in te gaan op de verschillende feedbackmogelijkheden en deel te nemen aan de bevragingen bij studenten over de kwaliteit van het onderwijs;
- het specifieke profiel van onze opleiding beter in de verf zetten met aandacht voor de gewenste voorkennis
-
Studielast: we willen verder inzetten op een duidelijke communicatie: wat verwachten wij van onze studenten en wat mogen onze studenten van ons verwachten? We willen onze (kandidaat-)studenten:
- wijzen op de gewenste basisvoorkennis op vlak van wetenschappen en vreemde talen;
-
informeren over en ondersteunen in het ontwikkelen van goede studiemethodes (het leren spreiden van de werklast)
Als opleiding plaatsen wij daartegenover: -
het inlassen van vaste feedbackmomenten tijdens het schrijven van eindwerken;
- een voortdurend engagement om het programma continue te evalueren en bij te sturen waar nodig, bijvoorbeeld door het omzetten van semestervakken naar jaarvakken.
-
Studie-efficiëntie: we stellen vast dat studenten vaak hun masterproef uitstellen naar de tweede zittijd of zelfs later. Dit is een werkpunt waarmee we samen met de studenten aan de slag willen gaan door:
- onze masterstudenten op gezette tijdstippen samen te brengen in integratieseminaries zodat ze van elkaar kunnen leren;
- het belang van de masterproef blijvend in de verf te zetten;
- onze masterstudenten aan te moedigen om tijdig aan de masterproef te beginnen.
Gericht coaching traject: De opleiding gaat samen met de faculteit en de Directie Onderwijsaangelegenheden aan de slag om de werkpunten binnen een redelijke termijn zoals bepaald in het kwaliteitsverbeterplan weg te werken. De opleiding rapporteert tussentijds aan het Onderwijskwaliteitsbureau van de Universiteit Gent over de voortgang van de werkzaamheden.
Deze opleiding is geaccrediteerd door de NVAO, de accreditatie werd verlengd onder het positief besluit instellingsreview in 2022. De kwaliteit van deze opleiding werd gevalideerd door een kwaliteitstoets in de vorm van een screening door het Onderwijskwaliteitsbureau. Het borgingsbesluit vindt u hier.
Deze informatie werd laatst bijgewerkt op 01/02/2023.
Heb je vragen of suggesties over deze publieke info, neem dan contact op met de opleiding.