Er is een groeiende nood aan deskundigen op het vlak van gezondheidsbevordering. De primaire preventie van een aantal chronische aandoeningen (hart- en vaatziekten, kanker, diabetes, obesitas …) wordt steeds belangrijker.

Het effect van de omgeving op onze gezondheid en de druk die uitgaat van omgevingsfactoren op het gezondheidsgedrag van de populatie zijn niet te onderschatten. Burgers dienen ondersteund te worden bij het aannemen van een gezonde levensstijl. Zo is er een toenemende aandacht voor het organiseren van rookvrije omgevingen, het voeren van een gezondheidsbeleid in scholen en bedrijven ... Een systematische en planmatige aanpak voor ontwikkeling, implementatie en evaluatie van gezondheidsbevorderende programma’s is dan ook uitermate belangrijk. De opleiding zorgt voor een goede kennis van theorieën die dergelijke programma’s kunnen onderbouwen en van methoden om die programma’s op hun waarde en effect te evalueren.

Gezondheidsbevordering is sterk multidisciplinair: het is een combinatie van gedragswetenschappen, sociale wetenschappen, medische en paramedische wetenschappen, communicatiewetenschappen e.a. Met een diploma van een dergelijke basisopleiding op bachelor- of masterniveau kun je je met deze masteropleiding verder verdiepen in de basiswetenschappen van het werkveld, die kennis verruimen met andere wetenschappen en ze integreren in het toepassingsgebied van de gezondheidsbevordering.

De Master in de gezondheidsbevordering heeft geen eigen specifieke bacheloropleiding maar is gericht op een instroom uit diverse professionele en academische bachelors. Ook na het behalen van een andere master kun je de master volgen.

De masteropleiding concentreert zich op het uitwerken en evalueren van gezondheidsbevorderende programma’s. Grote aandacht gaat naar de theoretische onderbouw van dergelijke programma’s en de wetenschappelijke benadering van preventieproblemen. Je wordt opgeleid om als professional samen met andere betrokkenen creatieve en ethisch verantwoorde interventies te ontwikkelen en te verspreiden. Veel aandacht gaat naar gedragsverandering bij zowel individuen, groepen als organisaties. Je verwerft inzicht in het lokale, Vlaamse, federale en internationale beleid en de invloed hiervan op gezondheid. Als wetenschapper leer je de nodige kennis, vaardigheden en attitudes om het gezondheidsprobleem en factoren gerelateerd aan gezondheidsgedrag te onderzoeken. Je leert interventies op hun (kosten)effectiviteit te evalueren en ook de verspreiding ervan in het werkveld te bestuderen.

In de rol van communicator verwerf je de nodige kennis en vaardigheden om op een effectieve manier te communiceren met verschillende doelgroepen over bevindingen in de gezondheidsbevordering. Je leert ook deelnemen aan het maatschappelijk debat rond preventie. Je leert functioneren in multidisciplinaire teams en bij te dragen aan het gezondheidsbevorderend beleid. Kennis en methoden uit verschillende wetenschapsgebieden komen aan bod: geneeskunde, epidemiologie, psychologie, communicatiewetenschap, economie, beleidswetenschap, sociologie.

Het tweede semester van het masterjaar wordt afgesloten met een stage van 30 dagen: je past de theoretische kennis toe in de praktijk en maakt kennis met het werkveld van de gezondheidsbevordering. De masterproef vormt het belangrijke sluitstuk van de opleiding.

Er zijn eveneens mogelijkheden om binnen het Erasmusprogramma de masterproef en/of stage uit te werken in buitenlandse onderzoekscentra. Dat kan in één van de partnerinstellingen: University of Oslo (Noorwegen), Syddansk Universitet (Odense, Denemarken), Vrije Universiteit Amsterdam (Nederland), Universiteit Maastricht (Nederland), Universidad de Zaragoza (Spanje), University of Porto (Portugal), Universidad de Cuenca (Ecuador) en Deakin University Melbourne (Australië).

Het ontwikkelen en implementeren van preventieprogramma’s is van oudsher verspreid over diverse types van organisaties en is sterk multidisciplinair. De overheid organiseert zelden zelf activiteiten of programma’s maar subsidieert vooral organisaties om die taken op te nemen.
In het verleden werd een aantal overheidsinitiatieven genomen om de ontwikkeling van de preventieve sector te activeren, zoals het erkennen van lokale gezondheidsnetwerken (LOGO’s), het decreet op de preventieve gezondheidszorg e.a. Naast de door de overheid gesubsidieerde organisaties met een specifieke preventieve opdracht zijn er nog tal van organisaties werkzaam op dat terrein. Ook binnen de private sector nemen de activiteiten op dat vlak toe, denk maar aan de voedingsbedrijven die actief informatie verspreiden in het kader van de dreigende obesitasepidemie.
De sector van de preventieve gezondheidszorg heeft de laatste jaren, onder impuls van internationale ontwikkelingen, een sterke professionalisering doorgemaakt en de nood aan goed opgeleide preventiewerkers neemt toe. Ook binnen de sector van de geestelijke gezondheidszorg is er een groeiende belangstelling voor gezondheidsbevordering.
Organisaties kunnen themagericht zijn, bv. de Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen of kankerverenigingen. Andere organisaties zijn meer gericht op het organiseren van programma’s in scholen en bedrijven. Het Vlaams Instituut Gezond Leven richt zich, naast het ontwikkelen van methodieken voor een aantal thema’s (voeding, roken en ongevallen) en sectoren (scholen, bedrijven, kansarmen), ook op het bevorderen van de kwaliteit van preventieprogramma’s. Nog andere organisaties richten zich op doelgroepen als kinderen, bv. Kind en Gezin. Domus Medica (huisartsenvereniging) en de wijkgezondheidscentra ontwikkelen steeds meer gezondheidsbevorderende programma’s. Door de groeiende aandacht bij ziekenfondsen, arbeidsgeneeskundige diensten, lokale gemeenten e.a. voor het organiseren of financieren van preventieve activiteiten, hebben ook die diensten nood aan beroepskrachten op dat terrein.
De tewerkstellingsmogelijkheden in de ziekenhuissector nemen eveneens toe. Meer en meer worden programma’s opgezet voor patiënteneducatie zoals voor kankerpatiënten, diabetespatiënten en hartpatiënten. Ook in de ziekenhuishygiëne zijn er tewerkstellingskansen.

Mocht je interesse hebben voor tewerkstelling in ontwikkelingslanden, dan biedt de opleiding een goede voorbereiding in het kader van aidsprogramma’s, tuberculosebestrijding of reproductieve gezondheid. Ten slotte zijn er tewerkstellingskansen in het hoger onderwijs in de paramedische en sociale richtingen.

Voorbeelden van tewerkstelling vind je terug in de carrièregids.