Master of Science in de pedagogische wetenschappen (klinische orthopedagogiek en Disability Studies)
In de Master in de pedagogische wetenschappen zijn er twee afstudeerrichtingen.
De afstudeerrichting Pedagogiek en onderwijskunde richt zich op het bestuderen en doorgronden van de onderliggende processen in opvoeding, onderwijs en ontwikkeling. Afgestudeerden zijn expert in het uitbouwen en optimaliseren van leer- en ontwikkelingsomgevingen voor kinderen, jongeren en volwassenen en worden voorbereid op tal van carrièremogelijkheden.
In de afstudeerrichting Klinische orthopedagogiek en Disability Studies ligt het accent op de studie van het pedagogisch handelen in maatschappelijk ‘verbijzonderde’ situaties. Het betreft de bijzondere situaties van mensen met een beperking (Disability Studies), met gedrags- en emotionele problemen (gedragsstoornissen), met een verslavingsproblematiek (middelenmisbruik), met complexe opvoedingssituaties (gezinsgerichte orthopedagogiek) en mensen in niet-vrijwillige hulpverleningssituaties (forensische orthopedagogiek).
Inhoud
Deze afstudeerrichting legt het accent op de studie van het pedagogisch handelen in maatschappelijk ‘verbijzonderde’ situaties. Dit zijn leef- en opvoedingssituaties die zich kenmerken door een verhoogde complexiteit en maatschappelijke kwetsbaarheid. Binnen deze afstudeerrichting ligt de focus op het sterktegericht ondersteunen van alle betrokkenen, met als doel de kwaliteit van leven, inclusie en participatie in de maatschappij te verbeteren. Bijzondere aandacht gaat naar de situaties van mensen met een (functie)beperking (Disability Studies), complexe opvoedingssituaties (gezinsgerichte orthopedagogiek), gedrags- en emotionele problemen (gedragsstoornissen), een verslavingsproblematiek (middelenmisbruik), en mensen in niet-vrijwillige hulpverleningssituaties (forensische orthopedagogiek).
Klinische orthopedagogiek
Maatschappelijke veranderingen dragen bij tot een toename en grotere complexiteit van gedrags- en emotionele stoornissen of verslaving, maar ook van bredere problemen in gedrag, opvoeding, scholing en ontwikkeling. Binnen de opleiding krijg je een brede vorming in de orthopedagogische ondersteuning van kinderen, jongeren en volwassenen, met een sterke focus op context, interculturaliteit, handelingsgericht werken, ervaringsdeskundigheid en een holistisch-integratieve en sterktegerichte benadering. Met de recente wettelijke erkenning van de klinisch orthopedagoog als gezondheidszorgberoep, ligt een belangrijke focus op de klinische en diagnostische aspecten van de orthopedagogische ondersteuning van personen in de (geestelijke) gezondheidszorg. Gedurende de opleiding wordt ook veel nadruk gelegd op de theorie en de ethisch-deontologische principes die de orthopedagogiek onderbouwen.
Disability studies
Vroeger werd de situatie van mensen met een beperking vooral bestudeerd vanuit een individueel-biologisch perspectief. Men ging ervan uit dat de persoon met een beperking moest worden getraind om zich aan te passen aan de eisen van de omgeving. We zien inhoudelijk sterke linken met processen van in- en uitsluiting op basis van ability, sociaal-economische status, etniciteit, religie en gender. De vraag ‘wie telt mee?’ en ‘op welke manier?’ is cruciaal in het doorbreken van de grote nadruk op een ‘normaal’, ‘gepast’ en ‘herkenbaar’ subject. Disability Studies probeert het fenomeen ‘dis/ability’ breder en kritisch te bestuderen als onderdeel van een historisch, politiek, cultureel en sociaal proces. Het gaat niet alleen over ‘revaliderende’ maatregelen voor personen, maar ook over hoe de omgeving toegankelijker, minder onderdrukkend en minder discriminerend kan worden georganiseerd. Er wordt nagedacht over de stem van personen met een beperking en hun natuurlijk netwerk. De context is essentieel belangrijk bij het formuleren van mogelijke orthopedagogische acties. Zonder de uitdagingen en negatieve punten uit het leven van mensen met beperkingen te ontkennen, belicht Disability Studies de veerkracht en eigenheid (zoals de dovencultuur) op een positieve manier.
Voor wie
De toelatingsvoorwaarden zijn divers. Afhankelijk van je vooropleiding kun je rechtstreeks instromen of zijn er bijkomende voorwaarden.
Structuur
Naast de hier beschreven (domein)master, kun je ook kiezen voor de educatieve master. Meer uitleg hierover vind je op www.ugent.be/educatievemaster.
Arbeidsmarkt
Voor de afstudeerrichting Klinische Orthopedagogiek & Disability Studies bestaat het ruime werkveld uit diverse vormen van bijzondere ondersteuning van mensen: de zorg voor personen met een beperking, het (buitengewoon) onderwijs, diensten voor begeleid wonen, jeugdhulp, onthaaltehuizen, opvangcentra voor jongeren, eerstelijnszorg, gezinsondersteuning ...
Orthopedagogen staan ook in voor de diagnostiek van kinderen en jongeren in probleemsituaties. Ze zijn betrokken bij het voorlichten, adviseren en begeleiden van ouders en (beroeps)opvoeders en staan in voor de uitvoering van orthopedagogische behandelingen van bijvoorbeeld opvoedings-, ontwikkelings-, leer-, gedrags- en emotionele problemen bij kinderen, jongeren of volwassenen en hun context.
Het werkveld van Klinische Orthopedagogiek & Disability Studies is zeer breed en gevarieerd. Orthopedagogen zijn bijvoorbeeld werkzaam in de (geestelijke) gezondheidszorg, zoals kinder- en jeugdpsychiatrische voorzieningen en/of privépraktijken voor begeleiding en behandeling van gedrags-, ontwikkelings-, of opvoedingsproblemen. Daarnaast zijn orthopedagogen ook vaak betrokken in de zorg en ondersteuning van personen met een beperking, bijvoorbeeld in revalidatie- en activiteitencentra, woon- en werkinstellingen en dagverblijven voor zowel kinderen als ouderen. Anderen voeren taken uit op het gebied van leerlingbegeleiding en ondersteunen leerkrachten, schoolteams en schoolorganisaties. Dat gebeurt bijvoorbeeld in het buitengewoon onderwijs of om scholen te ondersteunen om inclusief onderwijs te helpen realiseren. Daarnaast zijn orthopedagogen werkzaam binnen de jeugdhulpverlening en jeugdbescherming, zoals in diensten voor pleegzorg en gemeenschapsinstellingen voor bijzondere jeugdbijstand.
Bekijk ook deze getuigenissen over de beroepsmogelijkheden.
De wet van 10 juli 2016 regelt de erkenning van de klinisch psycholoog en de klinisch orthopedagoog. Deze wet bepaalt, onder meer, dat studenten die afstuderen in de Klinische Orthopedagogiek & Disability Studies in de loop van academiejaar 2023-2024 of later voor het behalen van die erkenning een jaar gesuperviseerde professionele praktijk dienen te volgen. De gesuperviseerde professionele praktijk staat los van de masteropleiding en dient in een erkende stagedienst, onder supervisie van een erkend stagemeester, te worden uitgevoerd. Op de facultaire website lees je meer over deze gesuperviseerde professionele praktijk.
Kwaliteitszorg
Mensen die durven denken over de uitdagingen van morgen, daar streven we naar. Daarom is het onderwijs aan onze universiteit stevig verankerd in zes grote onderwijsdoelstellingen: denk breed, blijf onderzoeken, steun talent, bouw mee, verleg grenzen en kies kwaliteit.
De UGent heeft continu aandacht voor kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur. Het UGent-kwaliteitszorgsysteem geeft voor elke opleiding informatie over de troeven van de opleiding, de sterke punten én de werkpunten.
Meer info:
Troeven
- Multiperspectivisme: Het bestuderen van menselijk handelen in domeinen zoals opvoeding, onderwijs, vorming en hulpverlening vanuit meerdere wetenschappelijke invalshoeken staat centraal in het DNA van de pedagogische wetenschappen.
- Talentontwikkeling: Alumni en studenten zijn tevreden over de opleiding en benadrukken de ontwikkeling van een open blik en kritische houding, het flexibele statuut van werkstudenten en de bijhorende faciliteiten, evenals een uitstekende voorbereiding op de arbeidsmarkt.
- Kenniscreatie: De opleiding blijft voortdurend op de hoogte van maatschappelijke en onderzoeksmatige ontwikkelingen binnen het vakgebied. Dit blijkt onder andere uit de herstructurering van de afstudeerrichting Orthopedagogiek naar Klinische Orthopedagogiek en Disability Studies, en het faciliteren van stagemogelijkheden in zowel binnen- als buitenland.
- Programma:Het opleidingsprogramma van de opleiding Pedagogische Wetenschappen weerspiegelt helder de visie: een brede benadering met geleidelijke specialisatie, gekenmerkt door een sterke verticale en horizontale samenhang. Deze visie wordt gerealiseerd via competentiegericht onderwijs, waarbij de nadruk ligt op leren in context, coaching en feedback en activerende werkvormen die (zelf-)reflectie en samenwerking bevorderen.
- Integratie van theorie en praktijk: De ontwikkeling van kennis in relatie tot praktijkverbetering staat centraal, waarbij toegepast onderzoek wordt verricht om actief bij te dragen tot veranderingen in het werkveld en de maatschappij. Met andere woorden opgeleid, studenten worden opgeleid tot multifunctionele, reflectieve praktijkwerkers én onderzoekers.
Sterke punten
- Geleidelijke specialisatie:De verschillende werkvelden binnen de pedagogische wetenschappen worden initieel breed benaderd, met geleidelijk meer mogelijkheden tot specialisatie naarmate de opleiding vordert.
- Kwaliteitscultuur: De opleiding cultiveert een kwaliteitscultuur waarbij voortdurend aandacht wordt besteed aan onderwijs en onderwijsinnovatie, en waar actie ondernomen wordt wanneer nodig.
- Gemotiveerd lesgeversteam: De opleiding wordt gedragen door enthousiaste en betrokken docenten uit verschillende vakgroepen en disciplines. Uit evaluaties van het onderwijs blijkt steevast hoge tevredenheid van de studenten over de toegankelijkheid, motivatie, inzet en kwaliteit van de betrokken docenten.
- Vertrouwen:De opleiding hecht groot belang aan vertrouwen in de professionaliteit van de docenten en in de groeimogelijkheden van de studenten.
- Professionele ontwikkeling: De faculteit neemt verschillende initiatieven om de professionele ontwikkeling van de lesgevers te ondersteunen, zoals de recent ingevoerde onderwijsdagen en het bevorderen van het delen van goede praktijken over de opleidingen heen.
Werkpunten
- Het ruime gebied van de pedagogische wetenschappen: Veel studiekiezers zijn bij het verlaten van het secundair onderwijs niet bekend met het brede vakgebied van de pedagogische wetenschappen. De opleidingscommissie zet zich actief in om manieren te vinden om de interesse en kennis over de opleiding bij studiekiezers te vergroten.
- De infrastructuur: Over het algemeen, zijn de studenten tevreden over de infrastructuur, maar ze wijzen erop dat er op de campus niet voldoende lokalen zijn voor groepswerk. Ook geven ze aan dat de opstelling en inrichting van lokalen vaak (nog) niet geschikt zijn voor het gebruik van alternatieve werkvormen.
- Samenwerking met andere faculteiten: Samenwerking met andere opleidingen buiten de eigen faculteit blijft een uitdaging. De opleiding zet zich actief in om een samenwerkingsmodel te ontwikkelen.
Deze opleiding is geaccrediteerd door de NVAO, de accreditatie werd verlengd onder het positief besluit instellingsreview in 2022. De kwaliteit van deze opleiding werd gevalideerd door een kwaliteitstoets in de vorm van een screening door het Onderwijskwaliteitsbureau. Het borgingsbesluit vindt u hier.
Deze informatie werd laatst bijgewerkt op 01/02/2023.
Heb je vragen of suggesties over deze publieke info, neem dan contact op met de opleiding.