Master of Science in het sociaal werk
De masteropleiding sociaal werk concentreert zich op de studie van het pedagogisch handelen in het brede veld van pedagogische en sociaalwerkpraktijken. Dat zijn bijvoorbeeld algemeen welzijnswerk, jeugdwerk, buurtwerk, vluchtelingenwerk, kinderopvang, jeugdhulp, ouderenzorg, onderwijs en maatschappelijke dienstverlening (bijvoorbeeld OCMW).
Inhoud
De masteropleiding sociaal werk concentreert zich op de studie van het pedagogisch handelen in het brede veld van pedagogische en sociaalwerkpraktijken. Dat zijn bijvoorbeeld algemeen welzijnswerk (werken met thuislozen, gedetineerden, slachtoffers van misdrijven ...), jeugdwerk, buurtwerk, vluchtelingenwerk, kinderopvang, jeugdhulp, ouderenzorg, onderwijs en maatschappelijke dienstverlening (bijvoorbeeld OCMW).
De samenleving wordt vandaag gekenmerkt door meerdere veranderingen, bijvoorbeeld vermarkting, vermaatschappelijking, criminalisering, individualisering, diversiteit en digitalisering. Die processen hebben belangrijke implicaties voor de praktijk, het beleid en het onderzoek van pedagogische en sociaalwerkpraktijken. De academische master sociaal werk is daarom gericht op de relaties tussen het pedagogisch handelen en die maatschappelijke veranderingen. Daarbij staat het analyseren en bevragen van die en andere maatschappelijke vraagstukken centraal. Sociaalwerkpraktijken worden hierbij niet alleen benaderd als ‘oplossingen’. We bestuderen immers ook hoe die praktijken op hun beurt bijdragen tot het vormen van een visie op sociale problemen. Centraal daarbij staat de betekenisverlening van individuen en groepen en dus het participatief werken. Maar ook de ontwikkeling van een persoonlijke visie en verantwoording van sociaalwerkpraktijken, op basis van een concrete analyse en interpretatie van de praktijk en beleid, is belangrijk. Bij die analyse is steeds aandacht voor de bredere maatschappelijke, filosofische, ethische en sociaal-politieke context waarin het sociaal werk en sociaal beleid ontwikkeld worden.
Voor wie
De toelatingsvoorwaarden zijn divers. Afhankelijk van je vooropleiding kun je rechtstreeks instromen of zijn er bijkomende voorwaarden.
Structuur
De academische masteropleiding sociaal werk legt in het werken met de studenten de nadruk op de integratie van onderzoek, praktijk en theorievorming. Het is mogelijk vanuit diverse academische en professionele bachelors in te stromen in de master sociaal werk, na het volgen van een voorbereidingsprogramma (voor studenten met een academische bachelor) of een schakelprogramma (voor studenten met een professionele bachelor).
De combinatie van diverse types opleidingsonderdelen toont de uitdrukkelijke keuze voor een academisch georiënteerd programma én voor een ruime benadering van het sociaal werk. Een eerste groep opleidingsonderdelen is methodologisch en onderzoeksgericht met aandacht voor fundamentele basisvorming in kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden. Een tweede type opleidingsonderdelen benadrukt de professionele component, noodzakelijk voor het volgen van de masteropleiding. Dat weerspiegelt zich voornamelijk in de stage. De praktijkseminaries verbonden aan de stage schenken aandacht aan de nauwe aansluiting met het praktijkveld, maar brengen eveneens de wisselwerking tussen praktijk en onderzoek institutioneel in de opleiding in. Studenten kunnen zowel binnen- als buitenlandse stages doen. Een derde type opleidingsonderdelen focust zich op de inhoudelijke verdieping en verbreding van voor het sociaal werk relevante theorieën en praktijken. Denk daarbij onder meer aan gemeenschapsvorming, sociaal recht, duurzaamheid, sociaal beleid, migratie, armoedebestrijding, kinder- en mensenrechten, stedelijkheid en cultureel erfgoed.
Als sluitstuk van de opleiding is er de masterproef. Daarin voer je een individueel en origineel onderzoeksopzet binnen een sociaal-pedagogisch en sociaalwerk-thema naar keuze.
Arbeidsmarkt
De multidisciplinaire masteropleiding in het sociaal werk biedt uitgebreide kansen op de arbeidsmarkt. Binnen de ruime publieke en private sector kun je coördinerende, leidinggevende en beleidsfuncties uitoefenen. Afgestudeerden gaan aan de slag bij steunpunten, koepelorganisaties en andere samenwerkingsstructuren binnen het welzijnswerk, het sociaal-cultureel werk, het integratiewerk, de samenlevingsopbouw en diverse settings en voorzieningen in het (lokaal) sociaal beleid. Bijvoorbeeld: stafmedewerker bij de jeugddienst, coördinator van kinderopvang, netwerkondersteuner binnen een lokaal initiatief of medewerker binnen een departement van de Vlaamse overheid.
Er zijn ook mogelijkheden voor afgestudeerden master sociaal werk in het onderzoek, op academisch niveau, evenals in het kader van praktijkontwikkeling, praktijkondersteuning, beleidsvoorbereiding, beleidsuitvoering en beleidsevaluatie. Bijvoorbeeld: onderzoeker aan hogeschool of universiteit, stafmedewerker bij koepelorganisaties of medewerker van de studiedienst van een politieke partij.
Vanuit je masteropleiding sociaal werk ben je tevens goed geplaatst om vormingsinitiatieven over diverse thema’s uit het sociaal werk op te zetten en inhoudelijk uit te werken en om praktijken te ontwikkelen en te implementeren. Bijvoorbeeld: medewerker binnen drugspreventiecampagne, vluchtelingenwerk, schuldbemiddelingprojecten of time-outprojecten, pedagogisch verantwoordelijke in de jeugdzorg, kwaliteitscoördinator …
Kwaliteitszorg
Mensen die durven denken over de uitdagingen van morgen, daar streven we naar. Daarom is het onderwijs aan onze universiteit stevig verankerd in zes grote doelstellingen.
- Denk Breed. Zo breed mogelijk denken en daarbij ruimte geven om zichzelf en de eigen visies in vraag te stellen. Durf Denken maar ook durven veranderen van denkwijze.
- Blijf Onderzoeken. Onderzoek is het fundament van ons onderwijs. Elke dag opnieuw hangt de Universiteit Gent haar manier van onderwijzen vast aan de dynamiek van de wetenschap.
- Steun Talent. Iedereen start met gelijke kansen. Alle studenten krijgen de gelegenheid hun talenten te ontwikkelen, onafhankelijk van gender, culturele of sociale achtergrond.
- Bouw Mee. Studenten, personeel, de overheid en de bedrijfswereld krijgen de kans om mee te bouwen aan de inhoud en de vorm van ons kwalitatief hoogstaand onderwijs. De Universiteit Gent staat bekend om haar bijzonder actieve studenten in studentenparticipatie en daar zijn we trots op.
- Verleg Grenzen. We willen onze studenten internationale en interculturele bagage meegeven. We geven ze de kans om over de grenzen heen ervaring op te doen. We zetten ook onze deuren open voor studenten uit de gehele wereld en verwelkomen buitenlandse docenten en wetenschappelijk personeel.
- Kies Kwaliteit. Constante kwaliteitszorg en -verbetering zit in onze cultuur gebakken en daar communiceren we in alle openheid over naar iedereen. We zijn trots op het niveau van onze universiteit.
De UGent ziet de onderwijskwaliteitszorg als een intern zelfevaluatieproces, waarbij faculteiten en opleidingen de doelen die ze zichzelf hebben gesteld, aftoetsen aan de behaalde resultaten en op basis hiervan het beleid bijsturen. De portfolio’s vormen een belangrijke schakel in dit proces. De behaalde resultaten zijn gebaseerd op kwantitatieve en kwalitatieve informatie van betrokken stakeholders (studenten, lesgevers, werkveld, internationale experten, alumni, …). De ‘peerleerbezoeken’, het jaarlijkse kwaliteitsoverleg en het Onderwijskwaliteitsbureau (OKB) zorgen ervoor dat de PDCA-cyclus op verschillende beleidsniveaus gesloten wordt en helpen om het verbeterbeleid scherp te houden.
Een uitgebreide beschrijving van hoe de Universiteit Gent continu aandacht houdt voor kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur is te vinden in de Eigen Regie in Gents Onderwijsbeleid en Kwaliteitszorg (ERGO)
Kwaliteit van deze opleiding
Dit kwaliteitszorgsysteem geeft voor elke opleiding informatie over de troeven, de sterke punten en de werkpunten. Een samenvatting voor deze opleiding is te vinden hieronder:
Troeven
- Een sterke onderzoeksbasis: studenten die kiezen voor de Gentse opleiding sociaal werk kiezen voor een opleiding met een sterke onderzoeksbasis, die ook internationaal wordt gewaardeerd.
- Sterk ingebed in de praktijk: onze sterke onderzoeksbasis gaat gepaard met sterke inbedding in de praktijk via stages, praktijkgericht onderzoek, gastcolleges door praktijkwerkers, studiebezoeken, … Hieruit blijkt dat onze opleiding een zeer goede relatie heeft met de opleidingen sociaal werk aan de hogescholen en met het werkveld.
- Vanuit een diversiteit van perspectieven: in de opleiding brengen we een verscheidenheid aan theoretische en praktijkperspectieven met elkaar in interactie. Daarbij kijken we ook buiten de muren van het sociaal werk en leggen we verbanden met verwante domeinen zoals pedagogiek, criminologie, sociologie, geneeskunde, …
- Aandacht voor kenniscreatie en praktijkervaring: onderwijs en onderzoek zijn in ons programma nauw met elkaar verbonden. Onze studenten leren zelf wetenschappelijk onderzoek opzetten en creëren dus zelf wetenschappelijke kennis die relevant is voor het sociaal werk en de samenleving. Dat gebeurt in samenwerking met die praktijk.
- Een breed en boeiend toekomstperspectief: masters in het sociaal werk kunnen aan de slag in een brede waaier van boeiende sectoren en functies.
Sterke punten
- Een dynamische opleiding: de opleiding wordt regelmatig bijgestuurd op basis van nieuwe tendensen en ontwikkelingen in de samenleving.
- In overleg met de studenten: wij zien onze studenten als volwaardige partners in de vormgeving van de opleiding. Studenten zijn dan ook vertegenwoordigd in belangrijke overlegorganen. We hebben daarbij ook specifiek aandacht voor de betrokkenheid van werkstudenten.
- In overleg met de praktijk: de opleiding houdt ook de vinger aan de pols inzake ontwikkelingen in de praktijk. Zo wordt het programma mede vormgegeven door een werkveldcommissie met vertegenwoordigers uit diverse sectoren in het sociaal werk.
- Gemotiveerde docenten en studenten: het team dat de opleiding sociaal werk gestalte geeft, heeft een grote expertise en engagement en is tegelijk erg aanspreekbaar voor de studenten.
- Vanuit een internationale waardering: de Gentse opleiding sociaal werk wordt internationaal gerespecteerd en gezien als een boeiende plaats waar interessant onderzoek gebeurt.
Werkpunten
- Een groeiende aandacht voor internationalisering: op vlak van onderzoek wordt onze opleiding sterk internationaal gewaardeerd en onderbouwd met een diversiteit van theoretische perspectieven. Niettemin zal de opleiding in de toekomst nog meer aandacht besteden aan mogelijkheden tot buitenlandse stages en waar mogelijk ook Erasmus uitwisselingen. We brengen de internationalisering ook nu al expliciet naar Gent, bijvoorbeeld door lessen van buitenlandse sprekers te organiseren of door deel te nemen aan studiedagen en congressen.
- Een duidelijker competentieprofiel voor de diverse instroomprofielen: in de master sociaal werk komen studenten vanuit heel diverse vooropleidingen samen, zowel uit professionele als uit academische bacheloropleidingen. Het uitgangspunt achter deze diverse programma’s en de afstemming van programma’s met het studieprogramma van de master krijgt in de toekomst meer aandacht.
- Een verdere ondersteuning van de onderzoeksmogelijkheden voor de studenten: aangezien onze opleiding een eenjarige master is, wordt de masterproef in principe in één jaar gemaakt. De voorbereiding op de masterproef begint echter al in het schakel- en voorbereidingsprogramma. In de toekomst zullen we vanuit de opleiding hierover nog duidelijker communiceren naar onze studenten.
Een meer uitgebreide analyse van het onderwijsbeleid en de -kwaliteitszorg van deze opleiding is te vinden in dit rapport.