Bachelor of Arts in de moraalwetenschappen
Moraalwetenschappen wil inzicht verstrekken in het morele handelen en denken in de breedste zin van het woord. Naast een grondige theoretische benadering is ook inzicht in de concrete morele ideeën, redeneringen en gedragingen van individuen en groepen belangrijk.
Inhoud
De opleiding moraalwetenschappen wil inzicht verstrekken in het morele denken en handelen in de breedste zin van het woord. Ze doet dat in eerste instantie door de grondige studie van de belangrijkste benaderingen uit de ethiek en uit de filosofie. Naast de meer theoretische benadering is het ook belangrijk om inzicht te krijgen in de morele ideeën, redeneringen en gedragingen van individuen en groepen, zowel in het heden als in het verleden. Die kennis van mens en maatschappij wordt ingevuld door de studie van de zogenaamde hulpwetenschappen zoals geschiedenis, literatuur, sociologie en psychologie. Tijdens de opleiding wordt ook de brug tussen beide pijlers gelegd en dat mondt uiteindelijk uit in een geïntegreerde empirische en wijsgerige studie van waarden, normen en levensbeschouwingen. Met behulp van die basis kun je je ontplooien tot een kritische burger die in staat is om een beargumenteerde visie te geven op de complexe problemen van onze samenleving. Wijsgerige ethiek en moraalwetenschappen hebben die kritische opdracht met elkaar gemeen. De moraalwetenschappen zijn echter meer toepassingsgericht. Ze streven overal concrete resultaten na voor opvoeding, onderwijs, vorming, hulpverlening, politiek …
Voor wie
Als je je aangetrokken voelt tot moraalwetenschappen dan heb je een sterke interesse in levensproblemen en maatschappelijke evoluties. Daarnaast mag je niet opzien tegen heel wat zelfstandig werk. Je hebt veel lectuur te verwerken, en er wordt verwacht dat je teksten en situaties kritisch gaat analyseren waarbij je uiteraard een eigen visie ontwikkelt. Je kiest dus voor een richting waar kritische ingesteldheid tot de basisuitrusting behoort. Dat veronderstelt dat je openstaat voor de meest uiteenlopende visies en ideeën zonder angst voor die ‘vrijheid’. Daarenboven biedt de opleiding moraalwetenschappen door haar veelzijdigheid ook ruimte voor persoonlijke interesse. Jouw inbreng is niet alleen wenselijk maar ook noodzakelijk. Niet verwonderlijk dat de studies vooral kritische mensen aantrekken die bereid zijn hun zekerheden in vraag te stellen en wetenschappelijk te herdenken.
Structuur
Bachelor
De opleiding tot bachelor in de moraalwetenschappen volgt een eigen patroon. Als toekomstige moraalwetenschapper krijg je, naast het pakket algemene vakken in het eerste jaar bachelor, eveneens een basisopleiding in de wijsbegeerte. De klemtoon ligt echter op specifiek moraalwetenschappelijke cursussen waarbij ook hedendaagse theorieën uitgebreid aan bod komen. Daarnaast worden een aantal hulpwetenschappen bestudeerd. Als moraalwetenschapper maak je uiteraard kennis met de wijsgerige onderzoeksvaardigheden, maar daarnaast zijn er vakken voorzien die je specifieke moraalwetenschappelijke onderzoeksvaardigheden bijbrengen. Er is ruimte voor een persoonlijke invulling via een minor voor 30 studiepunten. De minor wordt verdeeld over het tweede en het derde jaar. De minor verzekert het onmisbare contact met andere wetenschappen. Bovendien is het in sommige gevallen mogelijk om dankzij de gekozen minor over te stappen naar een andere master (na het volgen van een voorbereidingsprogramma of verkorte bachelor). In het derde jaar werk je aan je bachelorproef waarin je de vaardigheden die je tijdens je bachelorstudie hebt verworven kan aanwenden in een in samenspraak met je promotor gekozen onderzoeksdomein.
Master
In de master moraalwetenschappen wordt de moraalwetenschappelijke en ethische specialisatie voortgezet. In de master ligt de klemtoon vooral op een grondige studie van actuele vraagstukken uit de moraalwetenschap. Daarnaast is tevens een keuzeruimte voorzien. Uitstekende studenten uit de opleiding Wijsbegeerte of Moraalwetenschappen kunnen zich ook aanbieden voor de tweejarige interuniversitaire onderzoeksmaster in de wijsbegeerte.
Een bachelordiploma geeft ook toegang tot andere dan de hier vermelde master. Het overzicht vind je op het tabblad ‘Verder studeren’.
Arbeidsmarkt
Met een opleiding in de moraalwetenschappen stippel je meestal geen rigide weg uit naar één welbepaalde job. Enkel indien je opteert voor het wetenschappelijk onderzoek aan de universiteit en in het onderwijs zijn er jobs die rechtstreeks aansluiten bij de opleiding. Uit onderzoek is gebleken dat de afgestudeerde moraalwetenschapper ook terechtkomt in culturele, socioculturele, levensbeschouwelijke en andere organisaties, en zelfs in minder voor de hand liggende sectoren zoals overheidsdiensten, journalistiek, bibliotheekwezen of in de bedrijfswereld. Een lijst met concrete beroepen vind je terug op www.philosophy.ugent.be.
Kwaliteitszorg
Mensen die durven denken over de uitdagingen van morgen, daar streven we naar. Daarom is het onderwijs aan onze universiteit stevig verankerd in zes grote onderwijsdoelstellingen: denk breed, blijf onderzoeken, steun talent, bouw mee, verleg grenzen en kies kwaliteit.
De UGent heeft continu aandacht voor kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur. Het UGent-kwaliteitszorgsysteem geeft voor elke opleiding informatie over de troeven van de opleiding, de sterke punten én de werkpunten.
Meer info:
Troeven
- Multiperspectivisme: De opleiding moraalwetenschappen aan de UGent is een unieke opleiding, zowel in de Vlaamse als internationale context. Nergens anders worden studenten op een vergelijkbare manier gevormd om ethische en levensbeschouwelijke fenomenen op een interdisciplinaire en kritische manier te bestuderen. Deze vorming bestaat uit drie componenten: filosofie en ethiek, menswetenschappelijke benaderingen, en sociaal-wetenschappelijke onderzoeksmethoden.
- Maatschappelijke betrokkenheid: De opleiding moraalwetenschappen is door haar bijzondere invulling op de samenleving gericht. De studenten leren om genuanceerd na te denken over actuele maatschappelijke problemen en worden uitgedaagd om daarover een beredeneerde positie in te nemen. Ze leren omgaan met een diversiteit aan waarden en vooronderstellingen. Bovenal verwerven ze kennis en inzichten die direct relevant zijn voor de manier waarop onze hedendaagse samenleving omgaat met problemen die gerelateerd zijn aan normen en waarden.
- Talentontwikkeling: Een belangrijk onderdeel van de moraalwetenschappelijke gereedschapskist bestaat uit argumentatieve en communicatieve vaardigheden. De studenten worden, in het bijzonder via gedifferentieerde schrijfopdrachten, tijdens de opleiding getraind in het analyseren en formuleren van argumenten. In de bachelorproef bewijzen de studenten dat ze in staat zijn tot zelfstandige ethische reflectie. Uniek voor de Gentse opleiding moraalwetenschappen is dat de studenten ook sociaal-wetenschappelijke onderzoeksmethoden aanleren (zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek). In de masterproef kan dit aangevuld worden met zelf opgezet empirisch onderzoek.
- Onderzoeksgebaseerd: Doorheen de opleiding verwerven de studenten inzicht in belangrijke concepten en theorieën uit verschillende deeldomeinen van de filosofie (waarbij een zwaartepunt ligt bij ethiek), en leren die op een adequate manier gebruiken. Daarnaast doen de studenten kennis op over mens en maatschappij door de studie van verschillende menswetenschappen. Op die manier verwerven ze een diepgaand inzicht in het moreel redeneren en de opvattingen en gedragingen van individuen en groepen. Naast het breed vormend karakter van de opleiding, krijgen de studenten de kans om zich via het opnemen van een minor grondig te verdiepen in één van deze menswetenschappelijke disciplines.
- Na de studie: De afgestudeerde moraalwetenschapper heeft een expliciet interdisciplinair profiel. De afgestudeerde is in staat om abstracte reflectie en concreet wetenschappelijk onderzoek te integreren, ziet snel wat de sterktes en zwaktes zijn van argumenten over ethische en levensbeschouwelijke fenomenen en kan informatie van heel verschillende aard op een creatieve manier integreren. De afgestudeerde maakt zich gemakkelijk andere manieren van denken eigen, kan zich zelfstandig inwerken in menswetenschappelijke onderwerpen en begrijpt het belang van vooronderstellingen in de confrontatie tussen verschillende perspectieven. De moraalwetenschapper is ideaal geplaatst om te participeren in diverse maatschappelijke debatten.
Sterke punten
- Durf divers te denken: Uit de opleidingsevaluaties blijkt dat de studenten het gevarieerd aanbod van vakken vanuit meerdere invalshoeken en disciplines waarderen.
- Durf origineel te denken: de onderzoeksoutput van de lesgevers is internationaal gericht en zeer hoog. Dat draagt bij tot het sterk onderzoeksgebaseerd karakter van het onderwijs. Ook de studenten appreciëren de brede waaier aan aangeleerde (onderzoeks)competenties en dat vertaalt zich onder andere in kwalitatieve masterscripties.
- Durf kritisch te denken: eigenzinnig maar kritisch denken wordt sterk gewaardeerd in de opleiding – wat ook tot uiting komt in de opleidingsevaluaties.
- Durf samen te denken: de waardering voor de aanspreekbaarheid van de docenten komt geregeld terug in de opleidingsevaluaties. Er bestaat weinig afstand en afstandelijkheid tussen de docenten en studenten.
- Durf vooruit te denken: recent zijn naar aanleiding van de voorbije kwaliteitsevaluaties en de feedback van de studenten een aantal wijzigingen doorgevoerd in het programma die de studeerbaarheid, de maatschappelijke betrokkenheid en de sociaalwetenschappelijke competenties (moeten) ten goede komen. Dit wordt in de nabije toekomst nog verder uitgewerkt.
Werkpunten
Naar aanleiding van de recente kwaliteitscontrole (het peerleerbezoek) is in de opleiding een brede discussie gaande met betrekking tot de identiteit van de opleiding en de samenhang van bachelorprogramma. Er zal een herschikking van het programma en een betere afstelling van de vakinhouden gebeuren waardoor de volgende werkpunten zullen worden aangepakt:
- De maatschappelijke betrokkenheid behoort tot de kernidentiteit van de opleiding, maar de opleiding moet erover waken dat dit ook voldoende wordt vertaald in de vakinhouden, de werkvormen en de uitwerking van het programma. De opleiding zal daarom speciale aandacht geven aan de maatschappelijke rol van de moraalwetenschapper en door een betere verankering in het brede werkveld.
- De opleiding zal door de geplande programmaherziening en het beter afstemmen van de vakinhouden de samenhang van het programma verbeteren. Hierbij wordt speciale aandacht besteed aan het beter integreren en inhoudelijke afstemmen van de hulpwetenschappen in het moraalwetenschappelijk project. De opleiding wil hierdoor erover waken dat de inhoudelijk en programmatisch nagestreefde inter- en multidisciplinariteit niet omslaat in eclectisme en in een verlies aan diepgang en inhoudelijke coördinatie.
- De opleiding zal door de hervorming de moraalwetenschappelijke identiteit, vaardigheden en onderzoekscompetenties versterken door oa. de uitwerking van een integratievak, en door het meer uitgebreid aanbieden van sociaal-wetenschappelijke onderzoeksvaardigheden.