Bachelor of Science in de tandheelkunde
De tandarts is niet langer de pure technicus die gaatjes vult of prothesen maakt maar een wetenschappelijk gevormde medicus die vooral oog heeft voor de preventie van tand- en mondziekten en voor het gezond houden van de mond na behandeling.
Inhoud
Kiezen voor de opleiding tandheelkunde betekent kiezen voor een unieke combinatie van medische, wetenschappelijke, klinische en praktijkgerichte opleiding. Zodra je de basiskennis hebt verworven, leer je vanaf het eerste jaar de praktische toepassingen aan in een veilige en goed georganiseerde omgeving: eerst op modellen in de prékliniek, later op patiënten.
Je moet natuurlijk graag met de handen werken, maar daarnaast leer je de theoretische kennis vertalen naar het zelf behandelen van patiënten.
Daarenboven moet je communicatief sterk zijn en goed met mensen kunnen omgaan (zowel kinderen als volwassenen). Als tandarts moet je bovendien over veel geduld beschikken om gedurende lange tijd aan dezelfde patiënt of eenzelfde werkstuk te werken, zonder nerveus te worden of nauwgezetheid te laten varen.
De tandarts is niet langer de pure technicus die gaatjes vult of prothesen maakt. Als wetenschappelijk gevormde medicus heeft de tandarts vooral oog voor de preventie van tand- en mondziekten en voor het gezond houden van de mond na de behandeling. Meer uitgebreide kennis over het ontstaan van tandbederf en tandvleesaandoeningen brachten preventie op het voorplan. Een groter inzicht in de groei van het kind gaf de orthodontie of tandregulatie een nieuwe dimensie. Nieuwe materialen zorgden op hun beurt voor andere en betere vormen van prothetisch herstel (kronen, bruggen …) en veralgemeenden het gebruik van tandheelkundige implantaten.
De moderne tandheelkunde vereist een algemeen medisch en breder wetenschappelijk opgeleide tandarts, die ook onderlegd is in gezondheidseconomie, management van de praktijk en maatschappelijke gezondheidszorg.
Voor wie
Om te mogen starten met de opleiding tandheelkunde moet je slagen én gunstig gerangschikt zijn voor het toelatingsexamen. Het eerste deel test het begripsniveau van wiskunde, fysica, chemie en biologie. Uiteraard is een grondige kennis van die vakken noodzakelijk om te slagen. Het tweede deel toetst de generieke competenties die voor een toekomstige tandarts belangrijk zijn.
Maar ... specifieke voorkennis is slechts één aspect. Inzet is minstens even belangrijk. Sociale, communicatieve en manuele vaardigheden zijn ook van groot belang, zowel voor de opleiding als voor het beroep. De opleiding stimuleert je voortdurend om die vaardigheden verder te ontwikkelen.
Kiezen voor tandarts is kiezen voor een zeer gevarieerde opleiding waarin veel sociale contacten ontstaan met medestudenten tijdens praktische oefeningen en met patiënten tijdens het verdere verloop van de opleiding.
Structuur
Het concept van de tandartsenopleiding aan de Universiteit Gent is uniek: een studiejaar bestaat niet uit de klassieke vakken maar uit geïntegreerde blokken en lijnen. Blokken zijn in de tijd gegroepeerde onderwijsperiodes en elk blok bestudeert een bepaald thema vanuit verschillende disciplines. Naast het onderwijs in blokken zijn er ook de lijnen die door de hele opleiding lopen. In dat soort onderwijs krijg je manuele, klinische en/of communicatieve vaardigheden aangeleerd.
- Bachelor
In het eerste jaar zijn vier blokken gewijd aan biomedische onderwerpen (gemeenschappelijk met de geneeskunde) en drie blokken aan tandheelkundige onderwerpen. In de voor de tandarts specifieke vakken word je van bij het begin geconfronteerd met het toekomstig werkgebied en met de daarbij horende manuele en communicatieve vaardigheden. In het tweede en derde jaar komt een diepgaande studie van het kauwapparaat aan bod. Naast algemeen medische blokken komen ook reeds specifieke tandheelkundige aspecten aan bod.
- Master
De masteropleiding staat voor verbreding, verdieping en klinische toepassing van specifieke tandheelkundige disciplines. Daarnaast komen ook een aantal deelgebieden aan bod zoals kaakgewrichtspathologie en implantologie. Tijdens de opleiding is er verder aandacht voor de maatschappelijke context en het wetenschappelijk onderzoek. Naarmate de opleiding vordert, gaat meer en meer aandacht naar de medische kennis van de studenten met o.a. inwendige geneeskunde voor tandartsen en aspecten van dermatologie, plastische heelkunde en neus-, keel- en oorziekten. Om algemeen tandarts te worden volgt nog een opleiding van 1 jaar (inclusief stage). Daarnaast zijn er tal van specialisaties mogelijk.
Een bachelordiploma geeft ook toegang tot andere dan de hier vermelde master. Het overzicht vind je op het tabblad 'Verder studeren'.
Arbeidsmarkt
Er is een tekort aan tandartsen merkbaar en verwacht wordt dat het de volgende jaren enkel nog zal toenemen. Tandartsen komen nog steeds terecht in een individuele tandartspraktijk, maar de groepspraktijken zitten duidelijk in de lift. Sommigen zijn werkzaam in poliklinieken of in ziekenhuizen. Daarnaast zijn er ook jobmogelijkheden bij medische en farmaceutische bedrijven, tandverzorgingsdiensten in medische, psychiatrische en geriatrische instellingen. Ook de uitbouw van diensten voor tandheelkundige noodgevallen, forensische of gerechtelijke tandheelkunde en de verdere digitalisering voor tandartsen bieden interessante mogelijkheden.
Kwaliteitszorg
Mensen die durven denken over de uitdagingen van morgen, daar streven we naar. Daarom is het onderwijs aan onze universiteit stevig verankerd in zes grote onderwijsdoelstellingen: denk breed, blijf onderzoeken, steun talent, bouw mee, verleg grenzen en kies kwaliteit.
De UGent heeft continu aandacht voor kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur. Het UGent-kwaliteitszorgsysteem geeft voor elke opleiding informatie over de troeven van de opleiding, de sterke punten én de werkpunten.
Meer info:
Troeven
- Klinisch onderwijs: Studenten worden al vroeg in de opleiding betrokken in de kliniek. Eerst gaan ze op observatiestage en vanaf 3e bachelor voeren ze zelf ook behandelingen uit bij patiënten. Zo hebben studenten al heel wat klinische basisvaardigheden in de vingers en hebben ze al kennis gemaakt met de klinische setting om goed voorbereid de eigenlijke stage in de masterjaren te beginnen.
- Doordachte programmaopbouw: Het opleidingsprogramma is logisch geclusterd rond een aantal specifieke rollen (wetenschapper, expert in mondgezondheidszorg, professional, communicator) die een tandarts moet kunnen vervullen in het werkveld. Deze rollen bieden, zowel voor lesgevers als voor studenten, een houvast om opleidingsonderdelen te situeren in het bredere geheel van de opleiding. Dit komt ook een optimale afstemming tussen de opleidingsonderdelen ten goede.
- Multiperspectivisme:De opleiding biedt een brede multiperspectivistische kijk op tandheelkunde. Dit betekent enerzijds dat het opleidingsprogramma verschillende tandheelkundige disciplines integreert (studenten lopen bijvoorbeeld zowel bij orthodontie als bij prothetiek stage). Anderzijds leren de studenten ook samenwerken in multidisciplinaire teams met andere zorgverstrekkers (vb bachelor in de mondzorg) en hebben ze inbreng bij elkaars patiëntencasussen.
- Maatschappelijke betrokkenheid:Studenten maken tijdens de opleiding kennis met specifieke doelgroepen, zoals kwetsbare ouderen, kinderen of mensen met een beperking. Daarbij wordt aandacht besteed aan de belangrijke maatschappelijke rol van de tandarts en leren studenten ook omgaan met de specifieke zorgvraag van patiënten binnen een welbepaalde maatschappelijke context.
- Sterke koppeling theoretisch en praktijkonderwijs: De opleiding maakt expliciet de koppeling tussen theorie en praktijk: wat studenten leren tijdens theorielessen leren ze ook uitvoeren in de praktijk. Dit wordt door de studenten als een belangrijke troef van de opleiding ervaren. Daarbij oefenen ze eerst op fantoomkoppen in de veilige setting van de prekliniek. Wanneer studenten voldoende handvaardigheid ontwikkeld hebben, krijgen ze in de kliniek de kans om onder begeleiding hun vaardigheden en attitudes verder te ontwikkelen op de patiënten.
Sterke punten
- Studentenparticipatie: De studenten zijn nauw betrokken bij de opleiding, mede dankzij de studentenraad StuDent en studentenvereniging Dentalia die vertegenwoordigers afvaardigen naar de verschillende raden en commissies binnen de opleiding. Dit staat de opleiding toe om op regelmatige basis met studenten in overleg te gaan en voeling te houden met wat leeft in de studentengroep en bijsturingen te doen waar het aangewezen is.
- Nauwe samenwerking met het werkveld:: Door de sterke beroepsgerichtheid van de opleiding tandheelkunde en de inbedding van de opleiding op de campus van het UZGent is er een nauwe samenwerking met het werkveld. Dit uit zich in verschillende vormen: studenten lopen stage in de kliniek, legevers zijn dagelijks bezig met de tandheelkundige praktijk. De insteek van het werkveld wordt ook gebruikt bij programmahervormingen en binnen commissies, de masterproefonderwerpen sluiten nauw aan bij recente ontwikkelingen in het werkveld enz. . De drempel naar de vervolgopleidingen algemeen tandarts of specialistische tandheelkunde - die beide sterk beroepsgericht zijn - wordt hierdoor sterk verlaagd.
- Moderne invalshoek: De opleiding biedt studenten steevast up-to-date en evidence based onderwijs aan. In het programma ligt de nadruk op de digitaliseringstrend (bv. beeldvorming, 3D-printing en nieuwe softwareprogramma’s) en er werden tevens nieuwe vakken toegevoegd om tegemoet te komen aan de gewijzigde maatschappelijke context en patiëntenpopulatie en het latere beroepsveld. Studenten leren werken met de nieuwste tandheelkundige technieken waarvoor o.a. werd geïnvesteerd in de bouw van een nieuwe prekliniek.
- Onderzoeksgebaseerd onderwijs:Het onderwijs wordt verzorgd door lesgevers die zeer actief zijn in wetenschappelijk en klinisch gericht onderzoek. Studenten worden doorheen de hele opleiding geconfronteerd met recente onderzoeksresultaten waardoor hun wetenschappelijke inzicht wordt versterkt. De masterproef, waarbij de focus zoveel mogelijk op experimenteel en/of methodologisch goed uitgevoerd literatuuronderzoek ligt, is hiervan een belangrijk sluitstuk.
- Aandacht voor de externe, internationale blik: De opleiding betrekt een brede groep mensen bij het vormgeven en organiseren van het opleidingsprogramma. Niet alleen lesgevers en studenten maar ook een brede groep externen uit binnen- en buitenland. Door de vele internationale contacten van de lesgevers wordt ook bewaakt dat het programma aan internationale criteria voldoet Door deze contacten ook in te zetten in het onderwijs worden aan de studenten ook internationale en interculturele inzichten op de tandheelkunde geboden.
Werkpunten
- Feedback:: In evaluaties geven studenten nog vaak aan dat ze te weinig systematische en kwaliteitsvolle feedback krijgen tijdens het studietraject. Vooral bij het praktijkonderwijs missen ze nog tussentijdse terugkoppeling en bijsturing van de begeleidende lesgevers. De opleiding wil inzetten op een systematisch en geautomatiseerd feedbacksysteem waarbij studenten tijdens het preklinisch en klinisch onderwijs zeer regelmatig geëvalueerd worden door de lesgever en een zicht krijgen op hun sterke- en werkpunten. De opleiding is momenteel nog in de fase van het testen van systemen. Het afgelopen jaar werd ingezet op nieuwe scoreformulieren met objectieve criteria die deze feedbackcultuur stimuleren.
- Praktijkvaardigheden:De opleiding heeft sterke logistieke investeringen gedaan in de prekliniek en de kliniek om het vaardigheidsonderwijs voor studenten in de meest optimale en modernste omstandigheden te laten plaatsvinden. Door de stijgende studentenaantallen, organisatorische en personeelsmatige belemmeringen verloopt dit echter nog niet altijd even optimaal. Er is reeds veel geïnvesteerd in het plannen van een gevarieerd en uitgebreid patiëntenaanbod, maar de komende jaren wil de opleiding verder inzetten op een gestroomlijndeorganisatie en begeleiding in de kliniek, en een betere communicatie.
Deze opleiding is geaccrediteerd door de NVAO, de accreditatie werd verlengd onder het positief besluit instellingsreview in 2022. De kwaliteit van deze opleiding werd gevalideerd door een kwaliteitstoets in de vorm van een peerleerbezoek in 2018. Screening van de monitor door het Onderwijskwaliteitsbureau van de Universiteit Gent staat gepland in de periode 2021 – 2024.
Deze informatie werd laatst bijgewerkt op 01/02/2023.
Heb je vragen of suggesties over deze publieke info, neem dan contact op met de opleiding.