Bachelor of Arts in de wijsbegeerte
Filosofen stellen zich voortdurend kritische vragen over de mens, de maatschappij en de wereld en belichten die vanuit alle relevante invalshoeken. Met simpele antwoorden nemen ze geen genoegen: de kwaliteit van de argumentatie staat voorop. Filosofen gaan steeds verder op zoek naar diepere drijfveren en verklaringen.
Inhoud
Wijsbegeerte start vanuit verwondering. Filosofen stellen zich voortdurend kritische vragen over de mens, de maatschappij en de wereld en belichten die vanuit alle relevante invalshoeken. Wanneer kunnen we zeggen dat we iets echt weten? Zijn alle waardeoordelen steeds subjectief? Met simpele antwoorden nemen ze geen genoegen: de kwaliteit van de argumentatie staat voorop. Filosofen gaan steeds verder op zoek naar diepere drijfveren en verklaringen. Een absoluut eindpunt met definitieve antwoorden is er niet. Vele grote filosofen zijn je natuurlijk voorgegaan in die rationele zoektocht naar fundamentele inzichten. De opleiding bevat daarom een grondige historische studie van wijsgerige teksten sinds de oudheid zodat je je kan verhouden tot de traditie. Daarbovenop leer je kritisch na te denken over actuele problemen vanuit de ethiek, de epistemologie of kennisleer, en andere wijsgerige deeldisciplines. Daarbij vertrek je van een stevige basis in de logica. Als filosofiestudent bestudeer je de geschiedenis van de filosofie, het gedachtegoed van historisch belangrijke denkers en de wijsgerige literatuur die daarover bestaat. Die historische invalshoek staat echter altijd ook in functie van de kritische, autonome benadering van actuele problemen. De historische en systematische bagage die je meekrijgt helpt je om de argumentatie in maatschappijkritische debatten van vandaag te voeden.
Voor wie
Durf jij écht te denken? Beantwoord jij graag vragen die anderen liever uit de weg gaan of die ze slechts oppervlakkig behandelen? Laat jij je redelijke denken niet aan banden leggen door conventies of gemakkelijkheidsoplossingen? Dan is wijsbegeerte, de moeder van alle wetenschappen, een studiekeuze om over na te denken. Wat zijn de mogelijkheden en de grenzen van de rede? Waarom is er ‘iets’ in plaats van niets – en wat en hoe dan wel? Wat is de mens? En hoe vrij zijn we als mens? Dat soort vragen kruisen je pad in de opleiding Wijsbegeerte, zonder pasklare antwoorden evenwel.
Structuur
- Bachelor
De bacheloropleiding Wijsbegeerte duurt drie jaar. Je wordt in die periode eerst algemeen gevormd en specialiseert je vervolgens steeds meer.
Je eerste bachelorjaar biedt je in de eerste plaats een inleiding in de menswetenschappen. Samen met studenten uit andere opleidingen volg je een aantal algemeen vormende vakken die je introduceren in de basisbegrippen van onder meer de literatuur en de psychologie. Daarnaast krijg je opleidingsspecifieke vakken verspreid over vier hoofdmodules: Logica, kennis en wetenschap; Mens, ethiek en esthetiek; Geschiedenis en tekst; en Vaardigheden en methodiek.
Vanaf je tweede bachelorjaar diep je de leerstof in de vier hoofdmodules specifieker uit. Ook krijgen tekststudie en praktische toepassingen van filosofische inzichten uitgebreidere aandacht. In je derde bachelorjaar zet je die verdiepende specialisatie voort. Verder neem je in het tweede en derde bachelorjaar telkens een aantal studiepunten van je minor op, een coherente groep vakken uit een of meer andere disciplines. Zo verzeker je je van het onmisbare contact met niet-wijsgerige wetenschappen. In sommige gevallen kan je via die minor makkelijker overstappen naar een andere master.
Tijdens je drie bachelorjaren krijg je ook methodologische vakken. Daarin maak je kennis met algemene en specifiek wijsgerige onderzoeksvaardigheden. Je leert informatie op te zoeken en te evalueren, probleemstellingen te formuleren, teksten kritisch te lezen in functie van je vraagstelling en tot slot je bevindingen schriftelijk en mondeling te presenteren. Die vaardigheden kan je meteen gebruiken voor de bachelorproef in je derde bachelorjaar. Daarin werk je zelfstandig een onderzoeksproject uit onder de begeleiding van een promotor.
- Master
De echte vakspecialisatie gebeurt in je masteropleiding. In functie van je masterproef kies je binnen de master Wijsbegeerte uit een aantal filosofische optievakken die vaak nauw aansluiten bij het gespecialiseerde onderzoek binnen de opleiding. Daarnaast kan je ook een aantal vakken volgen die niet uit het programma wijsbegeerte komen. Blijk je een uitstekende student wijsbegeerte of moraalwetenschappen? Dan kan je je ook aanbieden voor de tweejarige interuniversitaire onderzoeksmaster in de wijsbegeerte.
Naast de hier beschreven (domein)master kun je ook kiezen voor de educatieve master (120 sp).
Arbeidsmarkt
Met een opleiding in de filosofie stippel je meestal geen rigide weg uit naar één welbepaalde job. Enkel als je opteert voor het wetenschappelijk onderzoek aan de universiteit en in het onderwijs zijn er jobs die rechtstreeks aansluiten bij de opleiding.
Uit onderzoek is gebleken dat de afgestudeerde wijsgeer ook terechtkomt in culturele, socioculturele, levensbeschouwelijke e.a. organisaties, en zelfs in minder voor de hand liggende sectoren zoals overheidsdiensten, journalistiek, bibliotheekwezen of in de bedrijfswereld.
Een lijst met concrete beroepen vind je hier.
Kwaliteitszorg
Mensen die durven denken over de uitdagingen van morgen, daar streven we naar. Daarom is het onderwijs aan onze universiteit stevig verankerd in zes grote onderwijsdoelstellingen: denk breed, blijf onderzoeken, steun talent, bouw mee, verleg grenzen en kies kwaliteit.
De UGent heeft continu aandacht voor kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur. Het UGent-kwaliteitszorgsysteem geeft voor elke opleiding informatie over de troeven van de opleiding, de sterke punten én de werkpunten.
Meer info:
Troeven
- Multiperspectivisme: De opleiding wijsbegeerte is een plaats waar studenten gevormd worden om op een systematische en kritische manier te reflecteren over een brede waaier van problemen waar klassieke mens-, maatschappij- en natuurwetenschappelijke onderzoeksmethoden geen antwoord op bieden. De vormen die deze reflectie kan aannemen zijn even divers als de problemen die behandeld kunnen worden. De opleiding wijsbegeerte aan de UGent biedt dan ook geen pasklare antwoorden, maar helpt de studenten om de filosofische instrumenten te ontwikkelen waarmee ze zelf aan de slag kunnen gaan.
- Maatschappelijke betrokkenheid: Filosofie staat altijd in de samenleving. De studenten leren om genuanceerd na te denken over actuele problemen en worden uitgedaagd om daarover een beredeneerde positie in te nemen. Ze leren omgaan met een diversiteit aan waarden en vooronderstellingen. Ze worden ook verplicht om de grenzen van de eigen discipline, wijsbegeerte, te verlaten door het opnemen van een minor in een andere discipline, en worden er zo op voorbereid om in een interdisciplinaire context te functioneren.
- Talentontwikkeling: Een belangrijk onderdeel van de filosofische gereedschapskist bestaat uit argumentatieve en communicatieve vaardigheden. De studenten worden tijdens de opleiding grondig getraind in het analyseren en formuleren van argumenten. Daarbij nemen talrijke en diverse schrijfopdrachten een belangrijke plaats in. Daarnaast leren studenten mondelinge uiteenzettingen te geven en op een constructieve manier te debatteren en samen te werken. Door het schrijven van een bachelor- en masterproef bewijzen de studenten dat ze in staat zijn om zelfstandig onderzoek over complexe filosofische vragen uit te voeren.
- Onderzoeksgebaseerd: Doorheen de opleiding verwerven de studenten inzicht in belangrijke concepten en theorieën uit verschillende deeldomeinen van de filosofie (zoals de ethiek, esthetica, kennisleer, wetenschapsfilosofie, logica, metafysica, politieke filosofie, …), en leren die op een adequate manier gebruiken. Daarbij is er voldoende aandacht voor verschillende stijlen van filosoferen. Er wordt ook een belangrijke plaats gegeven aan de geschiedenis van het filosofisch denken. Door een grote hoeveelheid historische teksten te lezen worden de studenten geoefend in het interpreteren van complexe teksten, en leren ze de rijkdom van de filosofische traditie uit de eerste hand kennen.
-
Na de studie: De afgestudeerde filosoof kan problemen scherp en helder analyseren. Zij heeft geen schrik om in abstracte termen na te denken en kan dit op concrete situaties toepassen. Ze ziet snel wat de sterktes en zwaktes van voorgestelde argumenten zijn. Ze kan informatie van verschillende aard op een creatieve manier integreren. Ze maakt zich gemakkelijk andere manieren van denken eigen, en begrijpt het belang van vooronderstellingen in de confrontatie tussen verschillende perspectieven. Ze is sterk in schriftelijke en mondeling communicatie over complexe problemen.
Sterke punten
- Durf divers te denken: Uit de opleidingsevaluaties blijkt dat de studenten de multiperspectivistische invalshoek waarderen. Door het aan bod komen van verschillende invalshoeken, zo stelt een student het, wordt dit ook in het dagelijkse leven een mechanisme waardoor men de complexiteit van situaties beter kan inschatten en verwoorden.
- Durf origineel en vernieuwend te denken: de onderzoeksoutput van de lesgevers is internationaal gericht en zeer hoog. Dat draagt bij tot het sterk onderzoeksgebaseerd karakter van het onderwijs. Ook de studenten appreciëren de brede waaier aan aangeleerde (onderzoeks)competenties
- Durf zelf en kritisch te denken: De studenten waarderen dat de opleiding het zelfstandige en kritische denken aanspoort. Een student stelde dat de opleiding het kritische vermogen om steeds verder te vragen aanwakkert en daardoor “niets minder dan het ‘credo’ van onze universiteit (…) ‘durf denken’” centraal stelt.
- Durf samen te denken: De studenten waarderen de de aanspreekbaarheid van de docenten. Er bestaat weinig afstand en afstandelijkheid tussen de docenten en studenten. Ook het professionalisme, de didactische kwaliteiten en de vakkennis worden gewaardeerd.
-
Durf jezelf in vraag te stellen: het onderwijskwaliteitsbureau van de UGent drukte haar appreciatie uit voor de zelfkritische houding van de opleiding. Ze besloot dat de “opleiding toont dat ze in staat is om knelpunten te detecteren en deze succesvol te remediëren”.
Werkpunten
- We zijn bezig om de contacten met de alumni van de opleiding en het bredere werkveld te versterken. Op die manier kan een structurele plaats gegeven worden aan een externe blik op de organisatie en inhoud van de opleiding.
- We zullen de internationale dimensie van de opleiding verder in de verf zetten door meer in te zetten op uitwisselingen in het kader van het onderwijs.
- Afgestudeerde studenten bezitten reeds heel wat troeven voor op de arbeidsmarkt. We willen hen echter nog beter begeleiden om de vertaling te maken van de abstracte vaardigheden die eigen zijn aan de filosofie naar de verschillende concrete contexten waarin die van tel kunnen zijn.
Deze opleiding is geaccrediteerd door de NVAO, de accreditatie werd verlengd onder het positief besluit instellingsreview in 2022. De kwaliteit van deze opleiding werd gevalideerd door een kwaliteitstoets in de vorm van een screening door het Onderwijskwaliteitsbureau. Het borgingsbesluit vindt u hier.
Deze informatie werd laatst bijgewerkt op 01/02/2023.
Heb je vragen of suggesties over deze publieke info, neem dan contact op met de opleiding.